NEOS: Kerstevocatie met ‘Cadancijo’

Donderdag 15 december 2011. “Wie zijn bestemming kent, vindt de weg” (Chinees gezegde). De intro van onze voorzitter, Guido Vervust, is duidelijk, hij kan honderd en twaalf aanwezigen verwelkomen. Hij geniet – met zichtbare binnenpretjes – als hij de vier jeugdige muzikanten van ‘Cadancijo’ voorstelt : ‘schoon volk’.

Het talentvolle, muzikale kwartet zorgt onmiddellijk voor kerststemming  met ‘Adeste fideles’, kom laten wij aanbidden, die Koning. Hun Spaanse kerstwens is oprecht : ‘Feliz Navidad !’

Verheug u, mensen, Christus is geboren : ‘Gaudete, Christus natus est.’ Ook in het Frans brengt Cadancijo ons de boodschap : ‘Il est né le divin Enfant’, het goddelijk Kind is geboren. Laat ons daarom vreugdig zijn : ‘Joy to the world, the Lord is come’, de Koning is gekomen. Laat dan de aarde haar Koning ontvangen : ‘Let earth receive her King’.

het kwartet Cadancijo luistert het NEOS kerstmaal op

Ons aller Koning is gekomen tijdens die ‘Stille nacht, heilige nacht’ … komt, knielt allen bij ’t kribbeke neer, schenkt hem allen uw hart. Met dit van oudsher ontroerende kerstlied wordt het eerste optreden afgesloten.

Tijdens de pauze doen we ons (te ?) goed aan ‘Dos cervezas por favor’. Zanger Tom Waes keek toe en zag dat de ‘cervezas’ ons smaakten.

Na de pauze genieten we van bekende popsongs. Wij mogen ons gelukkig prijzen met ‘La ballade des gens heureux’. Vaya con dios bejubelt het waarlijke sterke geslacht met ‘What’s a woman’. Ik geloof er in –I’m a believer– zoals Neil Diamond. Walter De Buck neemt ons mee naar hogere regionen : ‘Mee mijne vlieger, mee zijne steirt, hij goat omhuge, ….’.

Met Noordkaap zingt onze namiddag uit. ‘Ik hou van u, ik hou van u, … geef me een kus en vlug … geef me (nog) een kus, ik hou van u … allemaal.

Na een muzikale namiddag volgt het kerstavondmaal : smakelijk, …volop genieten van vredig samenzijn.

Nagenieten, dromen van ‘Jingle Bells ! Jingle Bells ! Jingle all the way, in a one horse open sleigh. Moge het rendier met de slee je de boodschap brengen : ‘Zalig Kerstmis, aan alle mensen die van goede wille zijn !’

Share Button

Dialectenboek

Schepen Cottenie (vooraan links) met Professor Taeldeman, vertegenwoordigers van de plaatselijke werkgroepen, diensthoofd cultuur David De Landsheere en de erfgoedcoördinatoren van Viersprong Land van Rode

Op vrijdag 9 december wordt het woordenboek van de Oosterzeelse dialecten officieel voorgesteld aan het publiek. Dat gebeurt om 18u in de bibliotheek. Naar aanleiding van het boek zal de gemeenteraad haar zitting van woensdag 14 december voeren in het lokaal dialect.

Vier jaar geleden vroeg schepen van cultuur Paul Cottenie aan Professor taalkunde Johan Taeldeman om te werken aan een Oosterzeels dialectenboek. Taeldeman is afkomstig van Maldegem maar woont thans in Balegem en verbleef ook een tijdje in Landskouter. Hij is sinds 2004 met pensioen of, zoals men dat zo mooi zegt van professoren, met emiritaat.

Het gebruik van het dialect gaat snel achteruit, vandaar het initiatief om dit “immaterieel erfgoed” vast te leggen. In eerste instantie werd er met senioren gepraat, maar dit werkte niet vlot genoeg. Een nieuwe methode bestond erin om per deelgemeente werkgroepen op te richten.

Per deelgemeente (6) was er een centrale medewerker die op zijn beurt met 5 tot 7 medewerkers vergaderde. Men zocht naar ouderen die het dialect nog spreken en geboren en getogen zijn in de gemeente. In totaal hebben zo’n 56 medewerkers bijgedragen tot het woordenboek. Voor Landskouter waren dit Antoine en Gaby Heyerick, Danny De Bosscher, Simonne Govaert, Erna Tondeleir en Noel Minnaert. Noel vertegenwoordigde Scheldewindeke omdat hij van daar afkomstig is maar vergaderde mee met de groep uit Landskouter.

Water pompen in een peirdemande

Er werd gewerkt met vragenlijsten over bepaalde domeinen. Zo werd de concepten van het leven doorlopen: geboorte, jeugd, school, leger, vrijen, trouwen, zwanger, ziekte, dood. Telkens met de bedoeling om hierover zo veel mogelijk woorden en uitdrukkingen in het dialect te verzamelen. Water pompen in een peirdemande bijvoorbeeld betekent… onbegonnen werk.

Het boek zelf situeert de Oosterzeelse dialecten in het Vlaams dialectenlandschap. Binnen Oosterzele zijn er uiteraard lokale verschillen, in woordenschat en uitspraak. Vaak vond men een breuklijn tussen de noordelijke deelgemeenten Gijzenzele, Landskouter en Moortsele tegenover de zuidelijke Scheldewindeke, Oosterzele en Balegem. Er wordt ook aandacht besteed aan de spelling (hoe spel je dialect?) en aan de spraakkunst.

Maar het belangrijkste van het boek zijn uiteraard de lijst van zo’n 5.000 woorden die alfabetisch gerangschikt staan. Per woord vindt men zo het trefwoord in dialect, uitleg over de spraak, de zin (bvb. ‘schetsend’), een betekenisomschrijving, zinnen waarin het woord gebruikt wordt en waar mogelijk ook de etymologie (toelichting bij de herkomst van het woord). In het boek staan ook foto’s en tekeningen om sommige betekenissen te ondersteunen.

De bedoeling van het boek is om het dialect een positiever imago te geven. Het heeft ook een volkskundige en historische waarde omdat het een zekere leefwereld omschrijft.

Noel Minnaert bevestigde dat de samenkomsten plezierig waren. Veel woorden uit het verre verleden kwamen naar boven. Het was ook interessant om verhalen over volksfiguren te vertellen, zoals de klokkenluider van Scheldewindeke of de koster van Landskouter. Noel heeft ook de woordfiches helpen nakijken. Die werden dan op het einde van het project door de medewerkers van de Erfgoedcel Viersprong Land van Rode en vrijwilligers van de bibliotheek ingegeven in de computer.

cover van het woordenboek

Inwoners kregen de kans om vooraf in te tekenen op het woordenboek, dat een oplage kent van 1000 exemplaren. Vanaf 9 december kan u het kopen in de bibliotheek of online via de website van de Erfgoedcel voor €17,50.

Ook na de publicatie van het woordenboek zal Oosterzele beroep doen op de plaatselijke werkgroepen, voor het helpen vastleggen van erfgoed. Meer details worden op 9 december bekendgemaakt.

Share Button