Noordpoolpionier Pater Franz Van de Velde

Of ATAATA VINIVI (Vader Van de Velde) zoals de Inuit hem noemden omdat ze Van de Velde niet konden uitspreken.

Deze maand – 20 jaar geleden – overleed onze Ereburger Pater Franz Van de Velde op 92-jarige leeftijd. Hij werd in 1909 geboren in Landskouter als zoon van burgemeester/jeneverstoker Arthur Van de Velde en Gabriëlla Lanens, afkomstig uit Lier.

Pater Franz Van de Velde – origineel portret van fotograaf Guy Oosterlinck

Het gezin telde nog 2 missionarissen, broer Pierre in India en zuster Marie-Christine in Afrika. Geen verrassing daar, want vader Arthur was oorspronkelijk ook in het seminarie gegaan. Een andere broer (Jean) was de laatste jeneverstoker tot in 1950 en de laatste burgemeester van Landskouter tot aan de fusie der gemeenten in 1976.

In 1938 komt Pater Franz, na een reis van bijna 11 maanden, aan op zijn missiepost in Pelly Bay, zo’n 320 km boven de poolcirkel in de Hudson Bay van Canada.

Probeer je dit even voor te stellen vanuit je comfortabele corona-zetel… Immense sneeuw- en ijsvlaktes met daarin zijn rondzwervende Inuit-stam (zo’n 120 mensen) die het voedsel achterna trekt.Met als enig transportmiddel een slee getrokken door honden, met enkel een iglo als bescherming tegen het barre klimaat en primitieve jachtmiddelen om aan eten te geraken.

Dan denk je niet meteen aan zieltjes werven voor het geloof, neen dan denk je in de eerste plaats hoe overleef ik hier en dan word je verplicht om Inuit te worden onder de Inuit.

Begrijp mij niet verkeerd: het geloof van de Pater was rotsvast, getuige de hernieuwing van zijn geloften op latere leeftijd. Gedurende de 50 jaar dat hij — op verschillende plaatsen — bij de Inuit leefde realiseerde hij nog onnoemlijk vele andere zaken.

Steun voor de Inuit

Volgens een getuigenis vanuit zijn parochie: “Ataata Vinivi hielp de mensen, vooral zij die het armst waren. Hij gaf hen eten en kledij en hielp hen op zoveel uiteenlopende manieren. Ik denk dat we hem niet alleen zagen als onze priester, maar ook als iemand die over een ongewoon arsenaal aan vaardigheden beschikte. Hij deed letterlijk alles. Voor ons was hij een bouwvakker, een jager, een leraar, een dokter, een manager, een boekhouder, een maatschappelijk werker en soms zelfs een politieagent. Van de vele dingen die ik me herinner zijn het vooral deze woorden : «Help de mensen en bidt voor hen»”.

Ik mag daar aan toevoegen dat hij als eerste de taal van de Inuit in kaart bracht en de ijsberenpopulaties opvolgde. In 1984 slaagde hij er in om 313 door de Inuit benoemde geografische plaatsnamen of bijzonderheden, officieel te laten erkennen door de Canadese Overheid. Hij geniet algemene erkenning als etnograaf waar onderzoekers zich vandaag nog steeds op zijn veldwerk beroepen.

Pater Van de Velde bij de Inuit eskimo’s (foto Diocese of Churchill-Hudson Bay)

Enfin het totaalbeeld van zijn verwezenlijkingen is nauwelijks te vatten. Hij is steeds blijven ijveren voor de rechten van de Inuit, zowel op vlak van de gezondheidszorg, onderwijs en ecologisch bewustzijn.

Doorheen de jaren heeft hij echter ook de teloorgang van het traditionele Inuit-leven moeten aanschouwen. Zeker toen de Canadese overheid besliste om de bevolking onder te brengen in woonkampen. Verveling dreef sommigen in alcoholisme. Daarover zei hij: “Het enige goede aan deze evolutie is de daling van de kindersterfte”. Er stierven heel veel pasgeboren kindjes aan longontsteking in de iglo’s.

Hij heeft gelukkig ook nog mogen meemaken dat ‘Nunavut’ — het grootste noordelijkste deel van Canada — in 1999 officieel afgesplitst werd van de Northwest Territories, waardoor de Inuit meer zelfbeslissingsrecht kregen. Het is een van de meest afgelegen en dunbevolkte gebieden op aarde. Er wonen ongeveer 32.000 mensen in een gebied ter grootte van West-Europa.

Nieuwsbulletin op AVS naar aanleiding van het overlijden van Pater Van de Velde uit 2002

Terug in Landskouter

Vanaf 1986 woonde Pater Van de Velde terug in Landskouter. Eerst nog op de stokerij of ‘het Hof’ zoals de mensen van Landskouter het noemden. Daarna in een zijstraatje van de Bakkerstraat (het huis met de iglo op de gevel) en tenslotte tot aan zijn dood in 2002 in Zorgcentrum Lemberge te Merelbeke. 

Het liefst was hij bij zijn mensen op de Arctic gebleven en begraven. “Mijn grafstenen staan hier klaar”, zei hij nog in een interview begin jaren ’80. Hij miste vooral ook de horizon met de onmetelijke ijsvlaktes.

Nog een paar anekdotes

Zijn geboortenaam was Frans met ‘s’, maar opgroeiende tijdens de Vlaamse ontvoogding (de strijd voor de erkenning van het Vlaams) had hij een gloeiende hekel gekregen aan alles wat Frans was, zodat hij zijn naam met een ‘z’ is beginnen schrijven.

Eind jaren ’90 hadden we het genoegen hem een paar keer op ons woonerf (de stokerij aan de Betsberg) te hebben. Dan haalde hij herinneringen op uit zijn jeugd. Hoe ze ‘wort’ (een restproduct van de jenever) aan de kippen voerden, waardoor die dronken rondliepen. Of hoe ze nog met paard en kar naar achter konden daar waar nu onze living is. Of hoe de hond buiten de botermolen aandreef die binnen in ons washok stond.

Hij was blij te horen dat onze dochter Madeline noemde. Dat herinnerde hem aan Madeleine, het meisje dat hij ooit hielp geboren worden tijdens een vliegtuigreis.

Hij verrastte ons dan ook met een mooie tekst bij de geboorte van onze dochter. Wie zich verder wenst te verdiepen in zijn boeiende leven mag steeds contact met mij opnemen (Frank.Vandaele1@telenet.be). Er is massaal veel bronmateriaal, zowel in België als in Canada.

Share Button

Johan Van Durme 20 jaar burgemeester

Vandaag 19 januari is het 20 jaar geleden dat CD&V’er Johan Van Durme voor de eerste keer de eed aflegde als burgemeester van Oosterzele. In 2000 was dat nog bij toenmalig provinciegouverneur Herman Balthazar. In 2007 en 2013 bij wijlen André Denys en begin vorig jaar bij waarnemend gouverneur Dieter Detollenaere. Proficiat Johan!

Ter gelegenheid van deze verjaardag publiceren we een interview dat we in december 2020 afnamen voor een speciale gedrukte versie van de landskouterse post.

De corona-agenda van de burgemeester

Iedereen kent burgemeester Johan Van Durme als een sociale politicus die van de ene activiteit naar de andere vergadering pendelt. Dus wat gebeurt er met zijn programma tijdens een coronacrisis? We keken even mee in zijn agenda en zien nog steeds een bezige bij.

Op maandag en donderdag geeft de ingenieur scheikunde les aan het H.H. College in Waregem van 8u30 tot 16u:  wetenschap aan de derde graad; nu halftijds vanop afstand. Een wetenschappelijke proef in de klas wordt noodgedwongen vervangen door een YouTube filmpje.

Maandagavond staat een CD&V partijbestuur op de agenda; virtueel via het online communicatieplatform Microsoft Teams.

Op dinsdagmorgen (net zoals op zondagmorgen) fietst Johan graag met zijn vriend Dirk. Een traditie die al 10 jaar meegaat. Vaak rijden ze langs de Schelde richting Donkmeer of verder naar Dendermonde.

Burgemeester Johan Van Durme

Later die dag is er een vergadering met SOLVA, het dienstverlenend samenwerkingsverband tussen gemeenten in Zuid-Oost-Vlaanderen. De Vlaamse Regering wil immers een bovenlokaal landschap uitbouwen waar gemeenten zich verenigen in een 15-tal referentieregio’s. De burgemeesters vormen de spil in deze samenwerking. Wordt dit een opstap naar het hertekenen van het gemeentelijk en provinciaal landschap?

‘s Avond zijn er nog twee virtuele vergaderingen:  schepencollege en politiecollege (burgemeesters van de politiezone). Het camerabeleid staat er centraal; men wil camera’s online brengen, onder andere in de stations om fietsdiefstallen tegen te gaan. Woensdagochtend trekt onze burgervader steevast naar de markt van Scheldewindeke met een boodschappenlijstje. Daarna is er plaats voor wat coronaproof huisbezoeken. Eenzaamheid, armoede en interfamiliaal geweld staan hoog op de agenda bij het OCMW. Later die dag haalt hij zijn agenda op voor 2021. ’s Avonds is er politieraad via Teams, dat is het politiecollege uitgebreid met enkele vertegenwoordigers van de gemeenteraden van de zone.

Share Button

Zilveren jubileum NEOS Oosterzele

Op donderdag 26 april vierde NEOS Oosterzele met 150 leden en genodigden het 25 jarig jubileum van de vereniging in feestsalons De Zilverreiger te Oosterzele.

De academische zitting begon met een toespraak van onze voorzitter Henri Serlippens gevolgd door Dhr. Chris De Saveur, voorzitter van de nationale vzw NEOS en mevrouw Marleen Verdonck, schepen van Cultuur en Senioren en tevens lid van onze vereniging.

Zilveren jubileum NEOS Oosterzele (foto Anne Sophie De Lembre)

Onze voorzitter schetste de geschiedenis van de club, en huldigde daarbij vooral onze vroegere bestuursleden Marieke Iemants en Liesbeth Gouwy-Gheysen, die van bij de stichting in 1993 deel uitmaakten van de bestuursploeg en nu op deze viering als eregast aanwezig waren.

Na de toespraken volgde een gezellige receptie opgeluisterd met wereldmuziek gebracht door het ensemble Arto Mundo, waarvan het optreden door ons publiek fel werd gesmaakt. Na het nemen van de groepsfoto konden wij genieten van een uitgebreid feestmaal. We koesteren mooie herinneringen aan deze blijde viering.

Share Button

Gouden kaartjubileum “De Aelmoesenijevrienden”

In naam van het bestuur van onze kaartmaatschappij heet ik jullie hartelijk welkom. 50 jaar “De Aelmoesenijevrienden” moet gevierd worden. Jaarlijks vieren wij feest. Elke viering heeft haar eigen kleur en klank, haar eigen charme en verwachting. Vandaag wordt het een feest met een gouden strik.

Graag schets ik jullie de historische groei van onze kaartvereniging…

Voorjaar 1968. De lente is nog in haar prille begin. Echte vrienden komen samen. Ideeën worden gewisseld, voorstellen besproken. Ze zijn het allen eens : “De Aelmoesenijevrienden” wordt geboren. Landskouter wordt een vereniging rijker. De pasgeboren blozerd kijkt onwennig de toekomst tegemoet, vol hoop, blij in verwachting.

50 jaar Aelmoesenijevrienden werd op zondag 18 maart in feestzaal Agathea

Ietwat vermoeid van het lange vergaderen en vol(ge)daan verlaten de kaartpioniers hun kaartlokaal. ’t Is reeds vroeg in de morgen. Een late nachtuil groet hen vanuit de duisternis en zoekt zijn schuilplaats in het Aelmoesenijebos.

De eerste kaartavond vindt plaats de eerste zondag van april 1968. De kersverse voorzitter, Valère Van Oostende, verwelkomt met fierheid zijn kaarters en toast (enkele keren) op de toekomst van de maatschappij. Wanneer  Valère Van Oostende in 1973 eervol ontslag neemt, wordt  Edmond Goedertier de nieuwe voorzitter.

Na een vijftal jaren wordt de maandelijkse kaarting verschoven naar de eerste zaterdagavond van elke maand.

In 1981 sluit het kaartlokaal, café Aelmoesenije, zijn deuren. Vanaf dan vindt de kaartmaatschappij onderdak in de leegstaande gemeenteschool. Deze wordt opgeknapt tot een sfeervol lokaal. Jaren later, in 2012, krijgt ons kaartlokaal een grondige renovatie die leidt tot het huidige “IJzeren Hekken”.

Tijdens het kaartjaar 1986-1987 verwerft onze vereniging haar eigen vlag, met als basiskleuren groen en geel waarop de naam van de maatschappij en de vier kaartsymbolen tegen een witte achtergrond afgebeeld staan.

Gedurende de vijftig kaartjaren heeft onze vereniging 196 leden ingeschreven. Op dit ogenblik telt onze vereniging 36 leden, waaronder een vijftal vrouwen. Vier van hen kaartten zich koningin. Een bewijs dat vrouwen ook hun ‘mannetje’ kunnen staan.

  • 33 verschillende leden wisten zich tot koning of koningin te kronen en 36 leden behaalden de titel van kroonprins.
  • 15 leden kaartten zich, één of meerdere keren, zowel koning als prins.

 Ondertussen rolden de jaren voort in de wieling van de tijd.

Een vereniging die reeds vijftig jaar bestaat, kan niet anders dan gestoeld zijn op vriendschap, op loyaliteit, op de inzet van een aantal mensen die beseffen dat het verenigingsleven ontzettend belangrijk en fundamenteel is en blijft. Het kaartspel brengt mensen samen, kaarten zorgt voor gezellige ontspanning, een gezonde competitie. Een goede kaarter laat niet in zijn kaarten kijken. Een goede kaarter speelt ten gepaste tijd zijn troeven uit.

Liefde is een kaartspel

Als voorzitter, sinds 2001, heb ik een gevoel van innige tevredenheid. Dat wij vandaag hier staan, is niet de verdienste van één persoon, maar van een bestuur dat zich onvoorwaardelijk en belangeloos inzet voor haar maatschappij. Ik wil dan ook mijn oprechte dank uitdrukken aan mijn vrienden bestuursleden : André Roegiers, Eric Van de Vijver, Robert Van Steenberge en Alex Van de Sijpe.

Een bijzondere dank en waardering wil ik richten aan de vijf dynamische en toegewijde vrouwen die maandelijks tijdens de kaartavonden de drank uitschenken en de leden bedienen. Lieve dames Erna, Monique, Gaby, Mariette en Karolien jullie verdienen respect, wij dragen jullie in ons hart.

Lisa Del Bo zingt : “ Liefde is een kaartspel met dames en heren”. Ik vermoed dat zij hiermee de mannen en vrouwen van “De Aelmoesenijevrienden” bedoelt. Jullie kaarters tonen liefde voor onze kaartmaatschappij. Jullie maandelijkse aanwezigheid stimuleert ons, bestuursleden, om verder te gaan op de juiste weg die wij reeds jaren belopen.

liefde is een kaartspel voor dames en heren,
liefde is een kansspel voor winnaars zoals wij,
speel je niet, speel je wel, speel je spel,
jij bent  altijd hartentroef !

Wij zijn dankbaar. Onze wens: “De Aelmoesijevrienden”, het ga je goed …. nog vele jaren…

Share Button

Neos Oosterzele 20 jaar jong!

Zondag 7 april 2013 – Beloken Pasen

Met honderd vijftig waren we. We vierden een stijlvolle eucharistieviering in de Sint-Agathakerk te Landskouter. Padre Renaat ging ons voor in woord en gezang. Uit de bezinningstekst van de voorzitter onthouden wij : “Geef mij nog vijf minuten, Heer, voor een lach spontaan en blij waardoor ik warmte breng en sfeer in huizen rondom mij.”

Neos Oosterzele bestaat 20 jaar. Dat werd gevierd met 150 aanwezigen (foto Eddy De Moor)

Neos Oosterzele bestaat 20 jaar. Dat werd gevierd met 150 aanwezigen (foto Eddy De Moor)

Na de viering bij Sint-Agatha staken we de straat over. Feestzaal Agathea liep vol voor een stijl- en smaakvolle jubileumviering. Voorzitter Guido Vervust had in zijn jubileumtoespraak woorden van dank en waardering voor de prestaties van de mensen van het eerste uur, gaf hoopgevende inspiratie naar de toekomst toe.

Onze provinciale voorzitter, Chris De Saveur, verwoordde het zo: “Neos Oosterzele, 20 jaar jong ! Zie die fiere jongelingen daar staan. De rijke ervaring van die senioren straalt uit hun nooit vergane jeugd. Dat bruisend leven moet gevierd worden. Zie ze pronken op Beloken Pasen, uitgedost op hun paasbest. Ze blinken van trots. Neos Oosterzele, 20 jaar jong! Viert het anker van jullie zeewaardige en sierlijke schip. Vrienden van Neos Oosterzele, in naam van Neos Oost-Vlaanderen, wens ik jullie een behouden vaart en … ad multos annos.”

Na de jubileumviering drukte onze nationale voorzitter, Thijs Streng, via mailbericht, het zo uit: “Beste Antoine, Mijn vrouw en ikzelf zijn zojuist goed thuisgekomen van een heerlijke dag Oosterzele-Landskouter en ik heb er behoefte aan het bestuur van Neos Oosterzele te complimenteren met de wijze waarop jullie het 20-jarig bestaan van Neos Oosterzele hebben gevierd. Wij hebben van begin tot einde genoten. De stijlvolle misviering waarin de Padre voor de ‘e’ in de naam Neos als vertaling graag ‘enthousiast’ zou zien ingevuld, de uitstekende toespraken van Guido, Chris en de Burgemeester tijdens de informele, academische zitting, de speelse bijdragen van jullie leden in lied- en dichtvorm, de door jou prima ingevulde rol van moderator, de prachtige powerpoint-presentatie, over het verleden van Neos Oosterzele en de heerlijke spijs en drank, het was allemaal van uitstekende kwaliteit. Een typisch Neos-feest dus. Wees zo goed mijn complimenten en mijn dank dat wij vandaag jullie gasten mochten zijn, over te brengen aan de hele ploeg. Het was een staaltje van prima teamwork. Met vriendelijke Neos-groet !”

Het jubileumfeest, met veel geestdrift en inspanning voorbereid, werd een groot succes. Laat ons dromen van een zilveren Neos Oosterzele. Afspraak over vijf jaar.

Share Button

20 jaar NEOS Oosterzele

Op 23 maart 1993 werd CRM (nu Neos) Oosterzele boven de doopvont gehouden. Juliette Demeyer, echtgenote van Gaston Van de Vijver, werd de voorzitster. Oosterzele werd een vereniging rijker. Cultuur, ontspanning, gezondheid en gezelligheid vormden de basis. Een nieuwe vereniging uit de grond stampen naast reeds van jaren bestaande organisaties was geen gemakkelijke klus. Er was enthousiasme, kennis, geduld en vooral mensenkennis nodig.

het huidige bestuur van NEOS Oosterzele (foto van de vereniging)

het huidige bestuur van NEOS Oosterzele (foto van de vereniging)

Juliette zag geleidelijk aan haar prille vereniging groeien en bloeien. Leden sloten aan, vol verwachting en nieuwsgierigheid voor de aangeboden activiteiten. Met de jaren breidde de bestuursploeg uit, jonge leden werden tot lei(ij)dende bestuursleden uitgenodigd.

Bestuursleden en -functies vanaf 1994:

Voorzitter: De Meyer Juliette (overleden 2012)
Ondervoorzitter: De Taeye Clara (overleden 2007)
Secretaris: Gouwy Gilbert (overleden 2009)
Penningmeester: Iemants Marieke (eervol ontslag 2011)
Bestuursleden: Geysen Elisabeth, Van der Veken Paul (overleden 1999), Van de Vijver Gaston (overleden 2006) en Vermeulen Agnes (overleden 2006).

Op 21 juni 2007 gaf voorzitster Juliette Demeyer de fakkel door aan Guido Vervust. Gilbert Gouwy nam in maart 2004 ontslag als secretaris. Vanaf 01 april 2004 werd Antoine Heyerick de nieuwe secretaris.

NEOS: een NEtwerk van Ondernemende Senioren

Neos is een vereniging van en voor actieve senioren. Iedereen die zijn vrije tijd graag op een leuke en zinvolle manier wil doorbrengen is bij ons aan het goede adres. Neos — een pluralistische vereniging — staat open voor elkeen die zich aangesproken voelt door een gevarieerd programma met cultuur, vormende en ontspannende activiteiten. Voordrachten, daguitstappen, culturele evenementen, ontspanning en gezellig samenzijn – het kan allemaal bij Neos.

Elke activiteit wordt aan de leden met een uitnodiging meegedeeld zodat elkeen een duidelijk beeld krijgt van de inhoud en de aard van de activiteit. Neos Oosterzele participeert ook aan de activiteiten die door Neos Nationaal en Neos Provinciaal worden georganiseerd. Heden telt Neos honderd vierenvijftig leden, verspreid over de zes deelgemeenten van Oosterzele.

Bestuursleden en -functies vanaf het werkjaar 2012-2013:

Voorzitter: Vervust Guido
Ondervoorzitter: Engels Eric
Secretaris: Heyerick Antoine
Penningmeester: Vandaele Raoul
Bestuursleden: Geysen Elisabeth, Gabriël Christianne, Adam Monique, Coucke Rita, de Poucques Anne en Vervust Lieve.

neosvzw.be/oosterzele

Share Button